Gmina Poronin - strefa mieszkańca

Rewitalizacja miejsca pamięci osób poległych w okresie II wojny światowej

Projekt realizowany przez Gminę Poronin w ramach piątej edycji programu „Czuwamy! Pamiętamy!”, prowadzonego przez Fundację Orlen.

Wartość projektu: 12 239,42 zł.

Projekt współfinansowany przez Fundację Orlen poprzez dotację w wysokości 9 950,75 zł.

Miejsce realizacji projektu

Cmentarz parafialny przy Kościele pod wezwaniem Jana Chrzciciela w Nowem Bystrem, gdzie znajdują się groby wojenne z okresu II wojny światowej.

Główny cel projektu

Głównym celem projektu jest przywrócenie oraz uczczenie pamięci osób poległych tragicznie – rozstrzelanych przez gestapo w walkach o wolność Ojczyzny na terenie Podhala w 1943 roku - poprzez rewitalizację nagrobka, w którym zostały pochowane śp. Antonina Słodyczka Fucek oraz Bronisława Molek Loska.

Projekt ten odpowiada na potrzebę zachowania pamięci o tragicznie zmarłych w czasach okupacji niemieckiej oraz promowania postaw patriotycznych wśród lokalnej społeczności, a przede wszystkim wśród młodzieży oraz kultywowanie historii postaci ważnych dla regionu.

Jednym z efektów jest podkreślenie roli miejsc pamięci w społeczeństwie, ponieważ to między innymi takie miejsca są wyrazem pamięci o przeszłości danego narodu, przypominają o ważnych wydarzeniach, postaciach. Przypominają pewne idee i wartości, a także sprzyjają ich utrwalaniu w świadomości danej społeczności.

Projekt skierowany jest do lokalnej społeczności, która w historii swojego regionu wpisanych ma wiele tragicznych wydarzeń z okresu wojennego. Jednakże upływający czas, przemijanie kolejnych pokoleń powoduje, iż historia ta się zaciera. Rewitalizacja nagrobka pomoże uchronić historię od zapomnienia. Nagrobek, jako materialne świadectwo wydarzeń tak kluczowych dla społecznej tożsamości, stanie się jedną z form poczucia więzi międzypokoleniowej, da możliwości dochowania wierności przodkom oraz ocalenia cennych dla potomnych wartości, idei, wzorów zachowań.

Uzasadnienie wyboru Miejsca Pamięci

Głównym powodem wyboru wskazanego Miejsca Pamięci jest potrzeba godnego i honorowego upamiętnienia zarówno postaci jak i wydarzeń znaczących dla lokalnej społeczności. Śp. Antonina Słodyczka Fucek oraz Bronisława Molek Loska za swój heroizm w walce o niepodległą Polskę zostały rozstrzelane przez gestapo w 1943 roku, ponieważ nie chciały wyjawić, gdzie ukrywają się działające na terenie wsi oddziały partyzanckie pod dowództwem Wojciecha Duszy Szaroty, który prowadził swoją działalność przeciw okupantowi na terenie Podhala w latach 1943-1944.

Rewitalizacja obecnego nagrobka, połączona z jego całoroczną opieką, niewątpliwie będzie odgrywać kluczowy element w kształtowaniu świadomości historycznej. Okres okupacji w czasach II wojny światowej, prowadzone przez niemieckiego okupanta represje wobec społeczeństwa są znaczącą częścią historii regionu.

Zakres prac

W ramach prowadzonego projektu, usunięto stary nagrobek, którego stan techniczny groził zawaleniem. W jego miejsce postawiono nowy nagrobek, z nowymi inskrypcjami.

Zaangażowanie wolontariuszy w realizację projektu

Jednym z elementów zaangażowania wolontariuszy w projekt jest ich udział w pracach przygotowawczych – mieszkańcy wsi w ramach nieodpłatnej pracy usunęli stary nagrobek oraz wykonali niezbędne prace porządkowe, tak, aby gruntownie przygotować miejsce na postawienie nowego nagrobka. Drugim ważnym elementem ich zaangażowania będzie całoroczna opieka nad zrewitalizowanym nagrobkiem, obejmująca wszelkie prace porządkowe, utrzymanie czystości i porządku miejsca wokół nagrobka.

Kolejnym udziałem wolontariuszy jest zaangażowanie uczniów szkoły podstawowej w Nowem Bystrem. W ramach swojego koła wolontariatu objęli opieką nowy nagrobek. Uczniowie ci co roku w symboliczny sposób okazują cześć i szacunek osobom poległym podczas wojny.