Gmina Poronin - strefa mieszkańca

Ewakuacja ludzi, zwierząt i mienia

Ewakuacja ludności jest jednym ze środków zbiorowej ochrony ludności i ma na celu ochronę życia i zdrowia ludzi, zwierząt, ratowanie mienia, w tym zabytków ruchomych oraz ważnej dokumentacji, w przypadku wystąpienia wszelkiego rodzaju zagrożeń.

Konieczność jej przeprowadzenia może mieć miejsce w różnych stadiach niebezpiecznego zdarzenia. W praktyce najczęściej przeprowadza się ewakuację osób poszkodowanych lub bezpośrednio zagrożonych (także ich zagrożonego mienia) po wystąpieniu niebezpiecznego zdarzenia (np. pożaru, wybuchu lub innego miejscowego zagrożenia) w obiektach lub zagrożonym terenie.
Ewakuacja może mieć charakter prewencyjny, tzn. być prowadzona z terenów i obiektów, w stosunku do których stwierdzono symptomy zbliżającego się zagrożenia, np. związanego z rozprzestrzenianiem się zaistniałych zdarzeń niebezpiecznych (powódź, katastrofa chemiczna) i w takim przypadku mówimy o ewakuacji doraźnej.


Rodzaje ewakuacji

Ewakuacja I stopnia - prowadzona po wystąpieniu pożaru lub innego niebezpiecznego zdarzenia miejscowego (wybuchu, awarii technicznej, chemicznej itp.) w celu ratowania życia i zdrowia osób poszkodowanych lub znajdujących się w strefie bezpośredniego zagrożenia, ratowanie życia zwierząt oraz mienia, w tym zabytków i ważnej dokumentacji.
Ponieważ ewakuacja I stopnia ma najczęściej związek z działaniami w strefie bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia, do jej przeprowadzenia należy przewidzieć siły i środki podmiotów ratowniczych dysponujących odpowiednim wyposażeniem ochronnym oraz niezbędną wiedzą do wykonywania działań we wspomnianej strefie, przede wszystkim Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Ewakuacja II stopnia 
- prowadzona jest w związku z groźbą wystąpienia lub wystąpieniem zagrożeń wielkoobszarowych, innych niż zagrożenia militarne (np. powodzie, poważne awarie przemysłowe, zagrożenia radiacyjne, pożary obszarów leśnych itp.).
Cechą charakterystyczną ewakuacji II stopnia jest sytuacja, w której dostępna na co dzień ilość sił i środków jest niewystarczająca.
Ponieważ ewakuacja II stopnia dotyczy obszarów o zagrożeniu potencjalnym, do jej prowadzenia mogą być wykorzystane podmioty realizujące zadania w zakresie ochrony ludności nie dysponujące specjalistycznym sprzętem ochronnym oraz wiedzą niezbędną do wykonywania działań w strefie bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia.
Ewakuacja III stopnia - prowadzona w związku z zagrożeniami związanymi z zewnętrznym zagrożeniem bezpieczeństwa państwa (kryzysem polityczno-militarnym) oraz wojną.
W ramach ewakuacji III stopnia wyróżnia się następujące jej warianty:

  • organizację ewakuacji z rejonów (miejsc), które należy opuścić z punktu widzenia interesu prowadzania działań przez Siły Zbrojne;
  • organizację ewakuacji ludności, która wyrazi chęć opuszczenia obszarów potencjalnie zagrożonych prowadzeniem działań militarnych;
  • samoewakuację ludności.

Zadania w zakresie przygotowania i przeprowadzenia ewakuacji oraz przedsięwzięć z nią związanych - to zapewnienie warunków do przetrwania ewakuowanej ludności, organizowanie i zapewnienie środków transportu na potrzeby ewakuacji, ochronę ewakuowanego mienia, ochronę i zabezpieczenia mienia pozostawionego, realizowane są przez wiele podmiotów, których kompetencje określone są w szeregu aktach prawnych, których adresatami są:

  • właściciele, użytkownicy lub zarządcy obiektów i terenów, zobowiązani do przygotowania procedur ewakuacji;
  • organy administracji publicznej wszystkich szczebli, odpowiedzialne za ochronę ludności na administrowanym terenie;
  • kierownicy służb, inspekcji, straży realizujący zadania w zakresie ewakuacji.

Podmioty zobowiązane do udziału w działaniach związanych z ewakuacją, ich zadania, kompetencje i akty prawne regulujące działania w zakresie ewakuacji.

W przypadku tego typu przedsięwzięć konieczna jest właściwa koordynacja realizowana w ramach tych działań.

Właściwa koordynacja jest warunkiem skutecznego przeprowadzenia ewakuacji , którą można osiągnąć poprzez:

  • scharakteryzowanie (zdefiniowanie) różnych rodzajów ewakuacji;
  • wskazanie (zestawienie) podmiotów zobowiązanych do udziału w działaniach związanych z ewakuacją, zadania i kompetencje wraz ze wskazaniem aktów prawnych;
  • wskazanie rodzajów przedsięwzięć, które powinny być zrealizowane w przedmiotowym zakresie;
  • wskazanie mechanizmów, w ramach których powinna odbywać się koordynacja działań w zakresie przygotowania, prowadzenia oraz logistycznego zabezpieczenia ewakuacji

Sygnały alarmowe i postępowanie po ich ogłoszeniu

Jednym z zadań obrony cywilnej jest rozbudowa systemu ostrzegania i alarmowania ludności o niebezpieczeństwach z powietrza, grożących skażeniach promieniotwórczych lub chemicznych, celem umożliwienia mieszkańcom ukrycia się w przygotowanych budowlach ochronnych /ukrycia, schrony/ lub pomieszczeniach piwnicznych przystosowanych do tymczasowego schronienia się i przebywania w okresie trwania zagrożenia.

I. Wyróżniamy następujące kategorie komunikatów alarmowych :
ostrzegające - przekazują informację o zagrożeniu uderzeniami z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach, są przekazywane przez organy wykrywające lub określające stan zagrożenia do organów odpowiedzialnych za alarmowanie i uprzedzanie,
alarmujące - przekazują ustalone wcześniej sygnały lub komunikaty informujące o bezpośrednim niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza i skażeń,
uprzedzające - informują o grożącym niebezpieczeństwie skażeń promieniotwórczych, chemicznych lub zakażeń biologicznych, przekazywane są z odpowiednim wyprzedzeniem.

II. Do ogłaszania / odwoływania alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia:
systemy alarmowe miast;
rozgłośnie lokalnego radia lub telewizji;
radiowęzły radiofonii przewodowej;
syreny alarmowe włączane przy użyciu centrali alarmowej;
sygnały alarmowe, informujące o rodzaju zagrożenia;
megafony znajdujące się na terenie PKP;
zastępcze środki alarmowe - dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp.

III. Do uniwersalnych zasad zachowania się obywateli w sytuacjach zagrożeń, ułatwiających adaptację do trudnych warunków należą:
szybkie działanie, ale bez paniki;
ciągłe słuchanie komunikatów radiowych;
zachowanie spokoju i prowadzenie możliwie normalnego życia;
udzielanie pomocy ludziom potrzebującym;
rozsądne korzystanie z zapasów;
słuchanie rad i poleceń osób uprawnionych do kierowania w sytuacjach zagrożeń (straż pożarna, policja, specjalistyczne grupy ratunkowe);
w razie konieczności bezdyskusyjne opuszczenie miejsca zamieszkania;
wyłączenie źródeł i odbiorników prądu i gazu oraz zabezpieczenie mienia.

IV. Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych.
Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwią opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu.

Wyposażenie powinno zawierać:
żywność: mięso, owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy; cukier, sól i przyprawy; wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) - zapas na okres 3-5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4-5 litrów na osobę na okres 3-5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25 % w ilości 1 kropla na litr wody);
odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać jedną zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
apteczka pierwszej pomocy: gaza; sterylne bandaże, w tym elastyczne; taśmy przylepne; nożyczki; chusta; termometr; środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany; mydło; rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, gwizdek, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia - zestaw powinien być spakowany i gotowy do zabrania.

V. Zabezpieczenie domu
Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat. Do takich przedsięwzięć należą:
przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętra;
zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej;
umieszczenie systemu ogrzewania oraz wentylacji na górnym piętrze lub poddaszu;
odpowiednie przymocowanie zbiorników z olejem, farbą itp., aby zapobiec ich przemieszczeniu i rozlaniu się zawartości w wypadku powodzi.

VI. Rodzaje alarmów:
alarm powietrzny;
alarm o skażeniach;
uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami;
uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami.
uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska.